Airbus voorspelt dat er de komende 20 jaar vraag zal zijn naar meer dan 40.000 nieuwe passagiers- en vrachtvliegtuigen. Als onderdeel van deze ambities streven fabrikanten in de lucht- en ruimtevaart ernaar om zoveel mogelijk grondstoffen te recyclen. Recycling aan het einde van de levensduur wordt echter bemoeilijkt door 20 à 30 jaar onderhouds-, reparatie- en revisiewerkzaamheden (maintenance, repair and overhaul – MRO), waarbij in de loop van de tijd nieuwe (mogelijk vervuilende) vervangende materialen kunnen zijn toegevoegd.
Remanufacturing is een industrieel proces dat bijdraagt aan duurzamere producten, omdat het gericht is op het verminderen van afval en milieuvervuiling. Remanufacturing is niet alleen milieuvriendelijk, het zorgt er ook voor dat producten hergebruikt kunnen worden in plaats van verloren te gaan en daarmee ondersteunt het de circulaire economie.
Besparing van grondstoffen
Het COMPASS-project beoogt een aanzienlijke impact, door wereldwijd de remanufacturing van ongeveer 30% van uit vliegtuigen afkomstige plaatwerkonderdelen en thermoplastische composietpanelen mogelijk te maken. Bij het remanufacturing-proces worden onderdelen of restanten van vliegtuigen en auto’s die aan het einde van hun levensduur zijn, rechtstreeks hergebruikt. Zo blijft de hoge inherente waarde van oorspronkelijk plaatwerk en composietpanelen behouden, in plaats van ze om te smelten of te versnipperen tot gerecyclede secundaire grondstoffen, of ze naar de vuilstort te sturen.
De totale commerciële waarde zou in 2035 wereldwijd rond de € 60 miljoen per jaar kunnen liggen (30.000 ton per jaar afgedankt schroot en 14.000 ton per jaar productieschroot) voor metaallegeringen en € 500 miljoen (10.000 ton) per jaar voor composieten. Dit zou leiden tot aanzienlijke besparingen op grondstoffen en een circulaire economie in de lucht- en ruimtevaart- en automobielindustrie stimuleren.
Digitale tools
Het COMPASS-project, dat in januari 2024 van start ging, is een samenwerking tussen 13 toonaangevende Europese industriële en onderzoekspartners, gefinancierd door het Horizon Europe-programma van de Europese Unie. De projectcoördinator van het Oostenrijkse onderzoeksbedrijf PROFACTOR zei hierover: “De digitale hulpmiddelen die in COMPASS zijn ontwikkeld, maken demontageprocessen voor het extraheren van plaatwerk of panelen uit afgedankte vliegtuigen of auto’s efficiënt, inclusief een digitaal componentenpaspoort. In het digitale componentenpaspoort worden belangrijke attributen ter ondersteuning van remanufacturing vastgelegd en opgeslagen, zodat componentinformatie kan worden gevolgd tijdens de hele levenscyclus van het product. Bovendien optimaliseert remanufacturing-planningssoftware de afstemming van inkomende en uitgaande onderdelen voor de creatie van nieuwe producten.”
Bij het verzamelen en gebruiken van gegevens gedurende de hele levenscyclus van componenten spelen digitale paspoorten een cruciale rol. Ze ondersteunen het proces van remanufacturing, dat erop gericht is componenten een tweede leven te geven zonder ze eerst om te zetten in grondstoffen.
Als een van de COMPASS-partners ondersteunt NLR de ontwikkeling en toepassing van deze digitale componentpaspoorten (DPP – Digital Product Passport). Hiervoor bundelt NLR kennis, kunde en technologie op het gebied van organisatie-overstijgende, veilige samenwerking tussen ingenieurs van meerdere partijen binnen de lucht- en ruimtevaartsector, met de toepassing van state-of-the-art digitale technologieën en concepten, waaronder digital twinning en digital threads.
Circulariteit stimuleren
Het COMPASS-project richt zich op de groeiende uitdaging van het efficiënt recyclen en remanufacturen van componenten aan het einde van hun levensduur. Door gebruik te maken van geavanceerde remanufacturing-technieken verlengt COMPASS de levensduur van componenten, waardoor de noodzaak van het winnen van grondstoffen wordt geminimaliseerd en de impact van de productie van nieuwe componenten op het milieu wordt verminderd.
Datagestuurde aanpak
COMPASS introduceert een nieuwe, datagestuurde aanpak voor remanufacturing, waarbij digitale tools worden ingezet en optimaal wordt geprofiteerd van het DPP-concept. Digitale tools stroomlijnen demontageprocessen en zorgen voor een efficiënte extractie van plaatwerk en composietpanelen. DPP vereenvoudigt bovendien het verzamelen van relevante componentgegevens, wat leidt tot een betere kwaliteitscontrole en optimalisatie van remanufacturingprocessen.
Samenwerking voor Innovatie en Impact
Gedurende 3 jaar brengt COMPASS een divers consortium van experts samen uit de academische wereld, onderzoeksinstellingen en de industrie, afkomstig uit Oostenrijk, Nederland, Spanje, Italië en Duitsland. Deze samenwerking brengt de nieuwste technologieën en expertise bij elkaar om innovatie in revisieprocessen te ontwikkelen en te stimuleren.

Meer informatie
Bezoek de volgende link voor meer informatie over het project: https://www.compass-horizon.eu/
Het COMPASS-project wordt medegefinancierd door de Europese Commissie in het kader van het programma Horizon Europe Views, subsidieovereenkomst nr. 101136940. Meningen zijn echter uitsluitend die van de auteur(s) en komen niet noodzakelijkerwijs overeen met die van de Europese Unie. Noch de Europese Unie, noch de subsidieverlenende autoriteit kan hiervoor verantwoordelijk worden gesteld.
