Als we terugkijken op het jaar 2023, kunnen we vaststellen dat het jaar ons allemaal voor een groot aantal uitdagingen heeft gesteld. Als organisatie voor toegepast onderzoek maken onze toonaangevende kennis en onderzoeksfaciliteiten innovaties mogelijk en kunnen we de kloof tussen wetenschap, industrie en overheid overbruggen.
In de loop van 2023 hebben we aan honderden onderzoeksprojecten gewerkt. Het zijn er veel te veel om ze hier kort te beschrijven, maar we kunnen met voldoening terugkijken op wat we hebben bereikt, met name met betrekking tot onze vaste inzet op onze drie strategische thema’s: Duurzame luchtvaart, concurrerende lucht- en ruimtevaart en een veilige samenleving.
In de onderstaande showreel vindt u een selectie van enkele van onze opmerkelijke onderzoeksprojecten.
Veel kijkplezier!
Hieronder vindt u een kort overzicht van de projecten die in de video worden getoond:
- Begin 2023 werden twee nanosatellieten succesvol gelanceerd als onderdeel van het samenwerkingsproject MilSpace2. De satellieten, per stuk niet veel groter dan zes literpakken melk en elk ongeveer 30x20x10 cm groot, zijn vernoemd naar de Noorse natuurkundige Kristian Olaf Birkeland en de Nederlandse astronoom Christiaan Huygens. Dit gezamenlijke initiatief is een samenwerking tussen het Nederlandse ministerie van Defensie, het Noorse ministerie van Defensie, het Noorse Defensieonderzoeksinstituut (FFI), NLR en TNO, de Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek. De lancering, die de tweede poging van het ministerie van Defensie op het gebied van satellietinzet markeert, ligt in lijn met de implementatie van Defensievisie 2035, waarin de cruciale rol van de ruimte in moderne militaire operaties wordt erkend.
- Begin deze zomer heeft NLR met succes een reeks vluchtproeven uitgevoerd in opdracht van zowel EASA als de FAA in Europa en op een testveld van NASA in de VS.
- Het binnenkort af te ronden project STUNNING bestaat uit een consortium van overwegend Nederlandse partijen, onder leiding van GKN Fokker. STUNNING werkt binnen de door Airbus geleide Multi-Functional Fuselage Demonstrator (MFFD) aan het bouwen van het landingsgestel van een vliegtuigstructuur in composiet, ’s werelds grootste thermoplastische vliegtuigstructuur.
- Onze elektrische tweezitter, het Pipistrel Aircraft PH-NLX, vloog van Maastricht Aachen Airport in Nederland naar Aachen-Merzbrück in Duitsland. Deze grensoverschrijdende vlucht heeft bijgedragen aan de intensivering van kennisuitwisseling over elektrisch vliegen met batterijen en (vloeibare) waterstof tussen NLR en het Duitse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (DLR).
- Elektrisch vliegen is een van de puzzelstukjes voor een meer duurzame luchtvaart. EASIER, een project dat werd gefinancierd door de Europese Commissie, stelde NLR in staat zijn thermische en EMC-capaciteiten op het gebied van elektrische vluchten uit te breiden en bestaande kennis over toepassingen in ruimtekoeling over te dragen aan de luchtvaartindustrie. De samenwerking wordt voortgezet via diverse andere Europese projecten, zoals HECATE van Clean Aviation, gecoördineerd door Collins Aerospace.
- NLR en zijn samenwerkingspartners in het Europese project ClimOP hebben met succes een omvangrijk onderzoek afgerond naar operationele verbeteringen die het volledige spectrum van klimaatimpact van de luchtvaart beperken, inclusief de niet-CO₂-effecten.
- Het project ATTILA is gericht op het ontwerp, de productie en het testen van een geavanceerd testbed voor aero-elastische windtunneltesten van tiltrotorvliegtuigen. De uitdaging bij het ontwerpen van rotorbladen voor windtunneltesten ligt in het realiseren van sterkte- en dynamische eigenschappen die zoveel mogelijk lijken op het gedrag op ware grootte. Hiervoor is een nauwkeurige stijfheid en massaverdeling over de gehele spanwijdte vereist.
- Drones zijn een belangrijke factor voor innovatieve oplossingen om de snel veranderende maatschappelijke, economische en veiligheidsuitdagingen aan te pakken. Om innovatieve luchtmobiliteit (Innovative Air Mobility – IAM) in stedelijke omgevingen mogelijk te maken, is onderzoek en ontwikkeling in experimentele omgevingen cruciaal. In de nieuwe testfaciliteit, NLR Drone DigiCity, kunnen startups, MKB, bedrijven en andere organisaties (kennis, onderwijs, overheden) hun drones en gerelateerde systemen testen in een flexibele, gesimuleerde en geconditioneerde stedelijke omgeving.
Dit is slechts een greep uit de samenwerkingen, projecten en onderzoeken waar we het afgelopen jaar aan hebben gewerkt. Daarnaast zijn er nog een aantal andere vermeldenswaardige initiatieven:
- In februari 2023 vond bij de Fokker Terminal in Den Haag het kick-off evenement plaats van het Nationaal Groeifondsproject Luchtvaart in Transitie. Met dit nationale programma grijpt de Nederlandse luchtvaartsector de kans om zich te positioneren als koploper die baanbrekende innovaties ontwikkelt en wereldwijd op de markt brengt. Hiermee wil de sector ervoor zorgen dat Nederland internationaal gezien een innovatieve en veerkrachtige luchtvaarthub blijft en zo een grotere bijdrage kan leveren aan de economische welvaart van het land.
- Het Europees Defensiefonds (EDF) heeft financiering aangekondigd voor het REACTS-consortium, wat staat voor Responsive European Architecture for Space. Het consortium wil een veerkrachtig netwerk van Responsive Space System-capaciteiten (RSS) opzetten ter versterking van de Europese defensie. REACTS voorziet in een schaalbaar netwerk van veerkrachtige en integreerbare ruimtevaartcapaciteiten, gericht op in een tijdsbestek van 72 uur lanceren van satellieten en aanleveren van gegevens.
- Tijdens de Paris Air Show bundelen het Duitse ECOMAT en NLR hun wetenschappelijke en zakelijke expertise op het gebied van lichtgewichtconstructies, waterstofontwikkelingen, materiaalonderzoek en virtuele productontwikkeling in de vliegtuigbouwindustrie.
- Technologische ontwikkeling is altijd van groot belang geweest voor de Nederlandse krijgsmacht. Ook de rol van kunstmatige intelligentie (AI) neemt toe. Daarom heeft NLR een brochure uitgebracht waarin wordt beschreven wat NLR te bieden heeft op het gebied van AI. Bekijk deze link voor meer informatie.
- Welke innovatieve oplossingen kunnen bijdragen aan een duurzame, schone en veilige toekomst voor Nederland? En hoe kunnen bedrijven blijven groeien en innoveren, zodat Nederland blijft floreren? Antwoorden op deze en andere vragen kunt u vinden in het jaarlijkse impactrapport (het TO2-magazine) van toegepast onderzoeksorganisaties, de zogenoemde TO2-instituten.
De mensen achter de baanbrekende innovaties van NLR
Als we ons verdiepen in het verhaal van de mensen achter de baanbrekende innovaties van NLR, valt al snel de enorme betrokkenheid van onze medewerkers op. Onze toegewijde professionals verleggen consequent de grenzen van het conventionele om oplossingen te creëren die aansluiten bij hedendaagse trends en de effectieve aanpak van mondiale uitdagingen. In de serie “NLR Mensen” lichten we een tipje van de sluier op en ontmoeten we in 2023 verschillende experts, ontdekken we wat hen motiveert en wat er zich achter de schermen afspeelt.
Neem bijvoorbeeld Maria, een R&D-engineer die grote stappen heeft gezet in de lucht- en ruimtevaartsector door zich te richten op additive manufacturing (AM)-technologie. In haar rol onderzoekt Maria de complexe combinaties van microstructuren en samenstellingen van materialen, waarbij ze de nadruk legt op lichte, kostenefficiënte en milieuvriendelijke vliegtuigen. Zij vergelijkt haar werk wel eens met ‘banketbakken op hoog niveau’, waarbij uiterst nauwkeurig laagjes gestapeld worden. Naast haar technische resultaten werkt ze hard om de acceptatie van AM in de luchtvaart te versnellen door certificeringsuitdagingen aan te pakken en de voordelen ervan op het gebied van veiligheid, flexibiliteit en duurzaamheid te promoten. Lees hier meer over het verhaal van Maria en anderen.

Samen met onze experts blijven we dergelijke projecten en aanvullend onderzoek uitvoeren en blijven we kennis in waarde omzetten, door praktische oplossingen te bieden voor de maatschappelijke uitdagingen die ons te wachten staan. Wij zijn ervan overtuigd dat we, door gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen en onze samenwerking te versterken, voorbereid zijn op een veerkrachtige toekomst.